Tarcze do cięcia metalu - jaki dobrać odpowiednią tarcze tnącą?

Do cięcia metalu najczęściej używamy szlifierki kątowej, do której montujemy odpowiednią tarczę. Wybór dobrej tarczy cięcia do metalu uzależniony jest od grubości i rodzaju materiału, który chcemy przeciąć. Błędnie dobrane tarcze mogą zużywać się zbyt szybko. Dodatkowo, mało wydajne produkty generują niepotrzebne koszty, dlatego w poniższym artykule przedstawimy najważniejsze elementy, na które warto zwrócić uwagę podczas wyboru tarczy. Sprawdź w jaki sposób właściwie dobrać tarcze do cięcia metalu.

Jakie tarcze do cięcia metalu wybrać?

Aby odpowiedzieć na to pytanie konieczne będzie poznanie kilku czynników, które mają wpływ na jakość i efektywność pracy tarczy. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na średnice tarczy. Tarcza do cięcia metalu musi być dobrze dopasowana do elektronarzędzia które posiadasz. Kluczowym parametrem jest grubość tarczy oraz rodzaj zastosowanego w niej ziarna ściernego. To właśnie ziarno ścierne odpowiada za jakość cięcia i szybkość zużycia tarczy. Aby w pełni dokonać świadomego wyboru tarczy tnącej metal, należy zwrócić uwagę na kilka podstawowych parametrów, takich jak budowa tarczy, rozmiar i charakterystyka.

Jak zbudowana jest tarcza do metalu?

Budowa tarczy do cięcia metalu pomimo, że jej nie wygląda na skomplikowaną, zawiera kilka istotnych elementów. Poszczególne rodzaje tarcz mogą różnić się od siebie nie tylko rodzajem zastosowanego ziarna ściernego ale również materiałem z jakiego zostało wykonane zbrojenie tarczy. Dla lepszego zobrazowania, poniżej w punktach znajdziesz dokładny opis budowy tarczy.

Choć nie wszystkie elementy możemy zauważyć gołym okiem to patrząc na tarczę z góry (od strony etykiety), tarcza zbudowana jest następująco:

• Na samym środku tarczy znajduje się metalowy pierścień umieszczony wokół otworu tarczy. Na pierścieniu zazwyczaj znajdziesz datę przydatności tarczy do użytku. Część producentów pierścień mocuje "od spodu" tarczy co też nie jest wadą. 
  
  
• Tarcza zazwyczaj z jednej strony pokryta jest kolorową etykietą producenta. Etykieta zawiera podstawowe oznaczenia bezpieczeństwa i informacje o rozmiarze produkty czy np. sposobie użytkowania. Tu warto zwrócić szczególną uwagę na maksymalną liczbę obrotów, deklarowaną przez producenta.
  
  
• Pod etykietą znajduje się siatka zbrojeniowa, która zabezpiecza ziarno ścierne i pozwala zachować właściwy kształt tarczy.
  
  
• Pod siatką znajdują się ziarna ścierne połączone ze sobą odpowiednim spoiwem np. bakelitowym. Ziarno występuje w różnych wielościach oraz twardościach i jest jednym z najważniejszych elementów tarczy. To w dużej mierze od niego zależą parametry tarczy.
  
  
• Całość zamyka kolejna warstwa siatki, która dodatkowo wzmacnia całą tarczę. 

Rozmiary tarcz do cięcia metalu

Skuteczność tarcz do cięcia metalu jest na tyle wysoka, że znajdują one zastosowanie nie tylko w standardowych szlifierkach kątowych ale również w przecinarkach stacjonarnych. Rozmiar tarczy uzależniony jest więc przede wszystkim od rodzaju narzędzia, w którym montujesz tarcze dlatego przed zakupem tarczy korundowej sprawdź czy rozmiar jest poprawny.

Średnica tarczy

Najpopularniejsze tarcze do szlifierki kątowej występują w rozmiarze 125 mm i właśnie ten rozmiar jest najczęściej wykorzystywany przez większość użytkowników. Oczywiście tarcze tnące do metalu dostępne są również w średnicach 115, 150 oraz 180 mm. Są to jednak zdecydowanie rzadziej stosowane modele.

Do popularnych rozmiarów na pewno zaliczymy także tarcze 230 mm. Ten wymiar przeznaczony jest do montażu do "dużej" szlifierki kątowej. 

Na końcu pozostają tarcze korundowe o największych średnicach wynoszących od 300 do 400mm. Są to tarcze przeznaczone do montażu w przecinarkach stacjonarnych. Stosuje się je do cięcia elementów metalowych np. w składach budowlanych. Warto zaznaczyć, że niektóre modele dużych tarcze zamontujemy także w przecinarkach spalinowych. Zazwyczaj jednak, przecinarki spalinowe wymagają zastosowania tarcz z większą liczbą dopuszczalnych obrotów. W celu zachowania bezpieczeństwa, każdorazowo należy porównać liczbę obrotów maszyny z maksymalną dopuszczalną liczbą obrotów tarczy. 

Otwór mocujący w tarczy

W większości tarcz tnących metal stosowany jest otwór o średnicy 22mm, a dokładniej 22,23mm. Taka wielkość otworu występuje w tarczach o średnicy w zakresie od 115mm do 230mm. Tarcze do cięcia stali montowane w szlifierkach stacjonarnych posiadają średnicę otworu wynoszącą 25,4mm (1") lub 32mm.

Uwaga: Średnica otworu tarczy jest niezwykle istotna i powinna odpowiadać średnicy mocowania w szlifierce. Tarcze korundowe zarówno do szlifowania jak i do cięcia stali, nie powinny być montowane za pomocą dodatkowych tulejek redukcyjnych!

Tarcza do cięcia metalu płaska czy wypukła - czyli jak dobrać kształt i grubość tarczy tnącej?

Tarcze do cięcia elementów wykonanych ze stali i metalu występują w dwóch w dwóch kształtach. Od siebie odróżniają się nie tylko wyglądem ale również zastosowaniem.

• Tarcza korundowa do cięcia metalu płaska - tarcze oznaczone są symbolami 41 lub T41
  
  
• Tarcza korundowa do ciecia metalu wypukła (z obniżonym środkiem) - o oznaczeniu 42 lub T42

Tarcze do cięcia metalu płaskie najczęściej występują w rozmiarach 115-230 mm i zazwyczaj mają grubość od 1-2,5mm. Wyjątek stanowią tarcze do przecinarek stacjonarnych, które pomimo większej średnicy oraz grubości występują wyłącznie w wersji płaskiej. Płaska tarcza do cięcia metalu 125mm jest zdecydowanie najpopularniejszym rozwiązaniem stosowanym do przecinania płaskowników i profili. 

Wypukłe tarcze do cięcia metalu charakteryzują się większą sztywnością dlatego można stosować je wykonywania cięć w trudnodostępnych miejscach. Tarcze odgięte z tzw. obniżonym środkiem posiadają większą stabilności cięcia oraz są bardziej odporne na uszkodzenia boczne spowodowane np. uskokiem ręki. Najczęściej stosuje się je do szybkiego cięcia elementów. W odróżnieniu od wersji płaskiej, tarcze wypukłe są znacznie grubsze ponieważ nie wymagają tak wysokiej precyzji cięcia. 

Wyjątkiem w grupie tarcz wypukłych będą tarcze definiowane jako ultracienkie. Za przykład może posłużyć cienka tarcza 125mm XTK8 w jakości premium o grubości 0,8mm przeznaczona do cięcia stali nierdzewnej i metalu. Podczas cięcia materiału nie wyszczerbiają krawędzi, a mniejsza powierzchnia styku tarczy z materiałem zmniejsza tarcie i temperaturę cięcia jednocześnie zwiększając wydajność cięcia. Średnica tarczy wynosi 125mm dlatego tego typu tarcze dobrze tną blachę i inne cienkie materiały.

Charakterystyka tarczy do cięcia metalu

Na etykiecie (bez względu na to czy będzie to tarcza płaska czy wypukła) tarczy do cięcia stali, znajduje się charakterystyka opisująca zastosowane w tarczy ścierniwo. To nic innego jak ciąg cyfr i liter, których kolejność nie jest przypadkowa. Poniżej zamieszczamy przykładową charakterystykę tarczy do cięcia metalu w wersji płaskiej.

Rodzaj zastosowanego ziarna

Oznaczenie 95A (lub sama litera "A") mówi o tym, że w przypadku tego konkretnego modelu tarczy producent zastosował ziarno elektrokorundowe. Tarcza korundowa przeznaczone jest głównie do cięcia metalu i stali. Czasami możemy spotkać także tarcze do metalu które posiadają ziarno oznaczone literą "Z" (czyli z ziarnem cyrkonowym) lub "C" (z węglikiem krzemu).

Tarcza korundowa - wielkość ziarna ściernego

Wielkość ziarna zwaną inaczej granulacją, określa się za pomocą cyfr. W powyższym przykładzie, cyfra 60 świadczy o rozmiarze ziarna. Najczęściej w tarczach do metalu możesz spotkać dwa rodzaje ziarna:

• ziarno zgrubne np. 16 lub 24
• ziarno średnie 30, 46, 60

Tarcza korundowa zachowuje wysoką wydajność cięcia, a cenowo klasyfikuje się poniżej innych, droższych mieszanek ziaren. Warto jednak pamiętać, że tarcze do metalu posiadają w większości dodatki związków siarki i żelaza dlatego nie mogą być używane do cięcia stali nierdzewnej. Do cięcia stali szlachetnej należy stosować dedykowane tarcze do cięcia inox lub oznaczone jako tarcze uniwersalne metal / inox. Wysokiej jakości tarcze będą bezpiecznym wyborem, a wydajność cięcia materiału dedykowanymi produktami pozostanie na optymalnym poziomie!

Jak wybrać odpowiednią twardość ziarna w tarczy tnącej metal?

Litera R obrazuje twardość zastosowanego ziarna. O twardości ziarna ściernego wspominaliśmy już w artykule "Jaki kamień do szlifierki stołowej będzie najlepszy". W przypadku tarcz do cięcia obowiązuje podobna zasada. Im dalsza litera w alfabecie tym tarcza jest twardsza. Twardość tarczy powinna być odwrotnie proporcjonalna do twardości materiału. Oznacza to, że do cięcia twardych metali i materiałów powinniśmy zastosować tarcze do metalu o miękkim ziarnie. Dlaczego?

Twardy metal szybko tępi krawędzie tarczy. W miękkiej tarczy stępione ziarno ścierne szybciej się wykruszy. Proces ten pozwoli za to odkryć partie nowych, ostrych ziaren co zwiększy wydajność cięcia. Oczywiście z miękkością ziarna ściernego nie można przesadzić. Zbyt miękka tarcza będzie się nadmiernie "sypała" i szybko się zużyje.

Ważne: Odpowiedni dobór parametrów ziarna ściernego zapewni Ci wysoką wydajność cięcia!

Prędkość obrotowa

Liczba "80", która znajduje się na ostatnim miejscu w charakterystyce przedstawionej tarczy w przypadku tego konkretnego modelu oznacza dopuszczalną prędkość obrotową. Jak możesz zauważyć, w powyższym przykładzie maksymalna prędkość obrotowa tarczy wynosi 80m/s.

Ale uwaga! U różnych producentów, ostatnia cyfra (bądź liczba) może symbolizować coś innego. Często jest ona po prostu numerem partii produkcyjnej lub wewnętrznym symbolem fabrycznym. Jeśli nie jesteś pewny oznaczenia, zawsze możesz zasięgnąć opinii sprzedawcy!

Materiał, który łączy ziarno ścierne 

Litery BF to nic innego jak symbol zastosowanego w tarczach spoiwa. Symbol BF oznacza spoiwo żywiczne. Niektóre tarcze do cięcia metalu pochodzące od renomowanych producentów, w swojej charakterystyce posiadają dodatkową cyfrę lub liczbę. Wskazana cyfra mówi nam więcej o otwartości struktury ziarna. Im niższa cyfra tym struktura ziarna ściernego jest bardziej zamknięta. Wysokie cyfry oznaczają otwartą strukturę. Skala mieści się w przedziale 0-14.

Jak zakładać tarcze do szlifierki kątowej?

Czy zastanawiałeś się kiedyś jaki jest poprawny sposób mocowania tarczy w szlifierce kątowej? Którą stroną należy przykręcić tarcze do szlifierki? O ile w przypadku tarcz wypukłych jest to oczywiste, o tyle tarcza płaska z obu stron wygląda podobnie. Producenci nie określają jednoznacznie czy tarcza powinna być skierowana etykietą w stronę szlifierki czy odwrotnie. Dobrą praktyką jest montować tarcze płaskie w taki sam sposób jak tarcza wypukłe czyli etykietą "do góry". 

Podsumowanie

Na rynku dostępnych jest wiele modeli tarcz do cięcia metalu. Tarcze do cięcia metalu różnych producentów konkurują ze sobą nie tylko marką ale przede wszystkim skutecznością działania oraz wydajnością cięcia materiału. Często jeden producent w swojej ofercie posiada kilka modeli tarcz w tym samym rozmiarze ale o różnej charakterystyce tylko po to aby użytkownik mógł znaleźć najbardziej optymalne rozwiązanie. Wybór odpowiedniej tarczy do cięcia metalu zależy od kliku parametrów.

Jaka będzie najlepsza tarcza do cięcia metalu? 

Najlepsza tarcza do cięcia metalu to tarcza, której:

• rozmiar będzie pasował do Twoje szlifierki kątowej

• grubość będzie dopasowana do rodzaju ciętego materiału

• ziarno ścierne będzie wykonane z elektrokorundu lub cyrkonu / ceramiki

• wielkość ziarna będzie odpowiadała twoim preferencjom

• twardość ziarna będzie dopasowana do twardości metalu

• prędkość obrotową tarczy będzie zgodna z obrotami w twojej szlifierce kątowej

Poszukujesz wysokiej jakości i profesjonalnej tarczy do cięcia metalu? Napisz do nas! Zaproponujemy Ci sprawdzone przez naszych klientów rozwiązania, dzięki którym zaoszczędzisz swój czas!

Podobne artykuły: Rodzaje i rozmiary tarcz do szlifowania metalu